Trabzon Üniversitesi kaçıncı sırada? Sıralamalar, bağlam ve gerçekler
“Kaçıncı sırada?” sorusunun tek bir cevabı yok
Bir üniversitenin “kaçıncı sırada” olduğunu söylemek için önce hangi sıralama sisteminden bahsettiğimizi netleştirmek gerekir. Küresel tablolar (QS, THE), ulusal ve alan bazlı listeler (URAP) ile web görünürlüğüne dayalı endeksler farklı veri kümeleri, ağırlıklar ve yöntemler kullanır. Bu nedenle aynı kurum farklı listelerde farklı konumlarda görünebilir. Örneğin QS ve THE; akademik itibar, araştırma etkisi, öğretim ve uluslararasılaşma gibi göstergeleri temel alırken, URAP doğrudan makale ve atıf sayılarına dayalı objektif bibliyometrik ölçütleri öne çıkarır. :contentReference[oaicite:0]{index=0}
Trabzon Üniversitesi’nin profiline kısa bakış
Trabzon Üniversitesi (TRÜ) 18 Mayıs 2018’de kuruldu; Karadeniz Teknik Üniversitesi’nden ayrılan birimlerle genç bir devlet üniversitesi olarak yapılandı. Resmî web sayfası ve “Study in Türkiye” profilinde, kuruluş yılı, program yelpazesi ve iletişim bilgileri gibi temel kurumsal bilgiler yer alır. Genç yaş, özellikle uluslararası atıf birikimi ve görünürlük gibi metriklerde zamanla olgunlaşmayı gerektirir; bu da küresel listelerde hızlı yükselişi doğal olarak sınırlar. :contentReference[oaicite:1]{index=1}
THE ve QS tablolarında durum
Times Higher Education (THE) World University Rankings 2025 listesinde Türkiye’den çok sayıda üniversite yer alırken, Trabzon Üniversitesi bu baskıda yer alan kurumlar arasında görünmüyor. THE’nin “Best universities in Turkey 2025” sayfasındaki Türkiye listesinde de TRÜ’ye dair bir kayıt bulunmuyor. Bu, performansın zayıf olduğu anlamına gelmeyebilir; daha çok veri kapsamı, başvuru/sunum koşulları ve metodolojik eşiklerle ilgilidir. :contentReference[oaicite:2]{index=2}
QS World University Rankings 2025 için de tablo benzer: QS’in 2025 genel listesinde 1.500’den fazla üniversite sıralanırken, TRÜ listelenen kurumlar arasında yer almıyor. Genç üniversitelerin QS/THE gibi platformlarda görünür olmaları genellikle birkaç yıl süren yayın-atıf birikimi, uluslararası işbirliği ve veri paylaşım süreçlerine bağlıdır. :contentReference[oaicite:3]{index=3}
URAP yaklaşımı ve Trabzon Üniversitesi için ne ifade eder?
URAP Türkiye Sıralaması (ODTÜ Enformatik Enstitüsü) doğrudan yayın ve atıf temelli göstergeleri kullanır; anket temelli algı metrikleri yerine bibliyometrik veriyi esas alır. 2024–2025 dönemi için yayımlanan basın duyuruları, yöntemin özünü ve kapsamını açıklar. Genç üniversitelerin burada yükselmesi, özellikle Q1-Q2 dergilerdeki yayın hacmi ve atıf etkisinin artmasına bağlıdır. (URAP’ın ayrıntılı tabloları, dönem dönem webde yenilenir ve erişim için kurumun sayfası kullanılır.) :contentReference[oaicite:4]{index=4}
Web görünürlüğü ve alternatif endeksler
Web temelli sıralamalar, üniversitelerin dijital varlığını ve açık erişim çıktılarını ölçer. Bu tür listeler, akademik kaliteyi doğrudan ölçmek yerine görünürlük ve erişilebilirlik hakkında fikir verir. (Resmî ve yaygın kullanılan “Webometrics” platformunun veri sunumları sürümler arasında değişebilir; web görünürlüğündeki iyileşmelerin bu endekslere nispeten hızlı yansıdığını not etmek gerekir.) :contentReference[oaicite:5]{index=5}
Tarihsel arka plan: Gençlik ve kurumsal mirasın etkisi
TRÜ’nün kuruluşu, Karadeniz Teknik Üniversitesi’nin tarihsel birikiminden akademik miras devralınarak gerçekleşti. Bu tür ayrışmalar, yeni üniversitenin başlangıçta eğitim altyapısı ve akademik kadro açısından avantaj sağlamasına rağmen, küresel sıralamalarda görünürlük için kendi yayın-atıf üretimini hızla artırmasını gerektirir. Kurumsal iletişimde görülen çok disiplinli fakülte yapısı—örneğin Eğitim, Hukuk, İletişim, Spor Bilimleri, Siyasal Bilgiler ve 2025’te kurumsal sayfalarında listelenen Tıp Fakültesi—araştırma çeşitliliği için temel zemini oluşturur. :contentReference[oaicite:6]{index=6}
Güncel akademik tartışmalar: Sıralamaların anlamı ve sınırlılıkları
1) Ölçümün amacı
QS/THE gibi tablolar kurumların küresel karşılaştırılabilirliğini artırırken; URAP gibi bibliyometrik temelli listeler, özellikle araştırma performansı odaklı iç gelişim hedefleri için daha somut geri bildirim verir. Ancak tek bir sıralama, öğretim kalitesi, toplumsal katkı ve bölgesel kalkınma misyonu gibi boyutları kapsayamaz. :contentReference[oaicite:7]{index=7}
2) Genç üniversitelerin takvimi
Kuruluşu 2018 olan bir üniversitenin, atıf pencereleri 3–5 yıl ve üstü olan göstergelerde ivme yakalaması zaman alır. Bu nedenle “bu yıl listede yok” ifadesi, stratejik eksen (yayın kalitesi, uluslararası ortak yazarlık, açık bilim, nitelikli doktora üretimi) doğru kurulduğunda birkaç yıl içinde değişebilir. :contentReference[oaicite:8]{index=8}
Sonuç: “Kaçıncı sırada?” yerine “Hangi ölçüte göre nerede?”
Bugün için: Trabzon Üniversitesi, THE 2025 ve QS 2025 genel listelerinde görünmüyor; bu iki tabloda belirli bir sıra numarası bulunmuyor. URAP metodolojisi bağlamında ise yükseliş, önümüzdeki yıllarda yüksek etkili yayın çıktısı, atıf ve uluslararası işbirliği göstergeleriyle mümkün. Dijital görünürlük ve açık erişim stratejileri, web-temelli endekslerde daha hızlı yansıyabilir; ancak bunlar akademik kaliteyi doğrudan temsil etmez. Kısacası, “Trabzon Üniversitesi kaçıncı sırada?” sorusunun doğru yanıtı, “Hangi sıralama ve hangi yıl?” şartına bağlı olarak değişir. :contentReference[oaicite:9]{index=9}
Kaynaklar
• THE World University Rankings 2025 genel bakış ve Türkiye listesi. :contentReference[oaicite:10]{index=10}
• QS World University Rankings 2025 genel tablosu. :contentReference[oaicite:11]{index=11}
• URAP (ODTÜ) sıralama yaklaşımı ve basın duyuruları. :contentReference[oaicite:12]{index=12}
• Trabzon Üniversitesi resmî site ve kurumsal/akademik bilgiler. :contentReference[oaicite:13]{index=13}
• Study in Türkiye – Trabzon Üniversitesi profili. :contentReference[oaicite:14]{index=14}
::contentReference[oaicite:15]{index=15}